Economisch beleid in Nederland

(Geschreven 2022) (Met Updates 2025)

“Het probleem in Nederland zit in de structuren en in de doelstellingen en uitvoering van politiek-economisch beleid“.

“Controle werd en wordt beperkt en de uitkomsten van onderzoeken gebagatelliseerd, gemanipuleerd en opzijgeschoven“.

“Een economisch-politiek-bestuurlijke klasse domineert”.

“Nederland leeft structureel op te grote voet“.

“Schiphol is de lieveling van de Nederlandse politiek”.

Gaswinning in Groningen, waarover deze week de parlementaire enquête is begonnen, is onderdeel van het hele naoorlogse economisch beleid: industrie, agrarische sector (landbouw/veeteelt (bio-industrie)/tuinbouw/sierteelt (oa bloemen), infrastructuur en energievoorziening (ea). De opbrengst van het aardgas in 60 jaar was ca 428 miljard euro (voor de staat 364 miljard en het bedrijfsleven Shell/Exxon Mobil 65 miljard (ook als dividend aan de aandeelhouders uitgekeerd ). Het doel was economische groei en welvaartsvermeerdering. Natuur/milieu (klimaat), dier (en mens) kwamen op de tweede plaats. Een economisch-politiek-bestuurlijke klasse domineerde: bedrijfsleven en politieke partijen die regeerden (de 4 grote partijen: VVD, CDA, PvdA, D66) en ook hoge ambtenaren (de niet zo bekende Vierde Macht). Kritiek werd/wordt genegeerd. Problemen door aardbevingen door de gaswinning (Groningen), bodemvervuiling (gifstortingen al in de jaren 1980, PFAS), luchtvervuiling (Tata staalfabriek IJmuiden), landschapsaantasting (bouwen in het Groene Hart, aanleg Betuwelijn dwars door Nederland, HSL), geluidhinder (Schiphol, snelwegen) etc. werden altijd ontkend en genegeerd. Controle werd en wordt beperkt en de uitkomsten van onderzoeken gebagatelliseerd, gemanipuleerd en opzijgeschoven.

Een aspect dat over het hoofd gezien wordt is dat door de aanwezigheid van aardgas onder de Nederlandse bodem (een geologisch toeval, er zijn landen die niets in de bodem hebben zitten) alternatieve energiebronnen (zon en wind ea.) weinig werden ontwikkeld: Nederland liep altijd achteraan. Dat zorgt nu voor de inhaalslag die noodzakelijk is vanwege de energietransitie. Ook is energie-intensieve industrie (de aluminium industrie) mogelijk geweest door het gas.

Het veelgeroemde ‘Poldermodel’ (dat begon in de jaren 1980 (en eerder met de pacificatiepolitiek) zorgde voor een structureel gematigde opstelling en meegaandheid van de vakbonden.

Ook het uitnodigen (door overheid en werkgevers) van goedkope makkelijk inzetbare werkers (voor de industrie, scheepsbouw ea.), de gastarbeiders vanaf de jaren 1960 en deze eeuw de arbeidsmigranten uit Europa (voor de land- en tuinbouw, de bouwsector ea.) die door open grenzen (Schengen verdrag EU (met grote loonverschillen) (de MOE landen) hiernaartoe zijn gekomen moet aan bod komen. De nadelen hiervan (druk op de lonen, woningnood (huisjesmelkers bij arbeidsmigranten) en de gevolgen voor de maatschappij als geheel werden/worden genegeerd en ontkend (een van de bronnen van ruim 20 jaar populisme). (Lees hierover in Dossier Gastarbeid/Arbeidsmigratie waarin ook bevolkingsgroei geanalyseerd wordt). Gastarbeiders en arbeidsmigranten werden en worden uitgebuit, oa door uitzendbureaus (de arbeidsinspectie heeft niet genoeg capaciteit voor voldoende controles).

Het doelbewust laaghouden van het minimumloon is altijd politiek beleid, het zorgt voor lage werkeloosheidscijfers, maar ook voor werkende armen en armoede in een rijk land (inclusief daklozen). Tijdelijke contracten, flexwerk, uitzendwerk is ook structureel beleid. Deze zorgen voor onzekerheid en lage lonen. (De oprichter van een bekend uitzendbureau is echter miljardair). De regels voor het beginnen van een uitzendbureau zijn 30 jaar geleden in de liberaliseringsgolf van de jaren 1990 versoepeld waardoor er een wildgroei is opgetreden met illegale praktijken en uitbuiting. De arbeidsinkomensquote is ten gunste van werkgevers veranderd en ten nadele van de werkers.

De financiële sector (inclusief de banken) heeft een verwerpelijke dynamiek in zich, deze is echter gelegaliseerd door wetten en regels. Toezicht is niet voldoende. In 2008 moesten banken genationaliseerd worden om ze voor faillissement te behoeden.

Schiphol is de lieveling van de Nederlandse politiek. Decennialang krijgen ze een voorkeursbehandeling. In de jaren 1980 170.000 vluchten per dag tot bijna 500.000 in 2022. Geluidsoverlast voor omwonenden wordt genegeerd, de stikstofproblematiek idem. De directie ontvangt hoge salarissen. Er zijn innige banden tussen politiek en de luchthaven (en het bedrijfsleven in het geheel).

Het probleem in Nederland zit in de structuren en in de doelstellingen en uitvoering van politiek-economisch beleid. De gevolgen ervaren we in deze tijd, dat zijn meerdere crises: klimaat, gezondheid, wonen, werken, stikstof, biodiversiteit, waterkwaliteit, stalbranden en Q-koorts (ea.) resulterend in de huidige vertrouwenscrisis in ‘de’ politiek in zijn algemeen. De maatschappelijke onvrede is toegenomen die zich uit in polarisatie, populisme en versplintering (20 Kamerfracties, iedereen zijn deelbelang), het leefklimaat is afgenomen.

Uit 1981:

Uit de inleiding van mijn afstudeerscriptie: “Er is een fundamenteel conflict tussen de mens en zijn omgeving. De natuur is ingesteld op evenwicht en de mens wil groei. Voor groei zijn natuurlijke hulpbronnen nodig, wat een verstoring van de natuur veroorzaakt. Deze verstoring kan noodlottige gevolgen hebben voor de leefbaarheid op aarde. Noodzakelijk is dat de mens de perceptie van zijn omgeving (de natuur) bijstelt teneinde in harmonie met de natuur te leven.”

“(…) wanneer je de mate van welvaart alleen afleidt uit de toename van de productie en het nationaal inkomen blijven de milieugoederen buiten beschouwing. De reden dat dit zo gegroeid is ligt aan het feit dat die milieugoederen altijd overvloedig voorhanden leken te zijn en ze vielen buiten de economische sfeer. Nu de milieugoederen echter ‘schaars’ zijn geworden is er een conflict ontstaan tussen productie en milieu. Daarom is het noodzakelijk dat niet meer de productiegroei als doel gesteld wordt voor de welvaart, maar een veel meer afgewogen doelstelling waar het milieu bij betrokken wordt”.

“Wat willen we: productie die is afgestemd op onmisbaarheid en maatschappelijk nut en in evenwicht met de natuur òf een ongecontroleerde productiegroei met de daarmee samenhangende milieuvervuiling en grondstoffen- en energieverspilling? Eigenlijk zijn we uit lijfsbehoud voor de mens genoodzaakt voor het eerste te kiezen……” (Dit vond men in 1981 te pessimistisch).

In deze tijd ervaren we de gevolgen van de keuzes van vroeger, het is een harde botsing met de werkelijkheid. Natuur, milieu en mens zijn niet te negeren, economische groei moet geen doel op zich zijn, maar een middel om mensen, burgers, te voorzien van voedsel, zinvol werk, gezondheidszorg, een huis in een veilige wijk zonder vervuiling en mogelijkheden tot ontspanning, samengevat: het goede leven en een toekomst!

Wordt verder uitgewerkt als er tijd voor is.

Lees ook: Humanistisch Sociale Partij

Update 22.07.2022

De RABO bank heeft spijt van hun rol in de landbouw….van de afgelopen decennia. Ook de rol van de banken komt aan bod in het onderzoek als financier van het gehele beleid. Banken spelen een grote rol in de economie in Nederland met De Nederlandse Bank als sturend.

Update 23.11.2022

Er is 25 miljard beschikbaar om boeren uit te kopen vanwege de stikstofproblematiek.

Vogelgriep, gekke koeienziekte, varkenspest, Q-koorts (geiten), stalbranden, stikstofuitstoot etc. De gevolgen van decennia agrarisch beleid (landbouw en veeteelt op industriële wijze). Zouden de verantwoordelijken zich zelf ook niet afvragen of er wel goede keuzes zijn gemaakt…of die gigantische hoeveelheden subsidie wel terecht zijn geweest. (Een vergeten aspect is het laag houden van de grondwaterstand. Deze is gunstig voor boeren, maar heeft ook nadelen zoals het verzakken van huizen).

Nederland is op een wereldbol niet te vinden zo klein is het, als men in het buitenland vraagt waar Nederland ligt weten de meeste mensen niet waar het ligt (alleen Johan Cruijff kennen ze). Die hoogmoed van Nederland zit in de volksaard en begint al bij de VOC tijd (vandaar ook die verwijzingen ernaar). Op het wereldtoneel wil de economisch-politieke klasse mee blijven doen door mee te doen aan militaire missies (die vaak mislukken)(aan de hand van de VS), in ‘ontwikkelingswerk’ dat handel op de eerste plaats stelt (en dergelijke). Nederland leeft structureel op te grote voet, daar komen al die spanningen vandaan die de maatschappij zo raken.

Update 15.01.2023

Bedrijven dreigen met vertrek uit Nederland (of zijn al vertrokken: Shell, Unilever) vanwege de komende wet over maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dat doen ze liever niet want dat kost geld. Ook hier is een verandering van cultuur gaande, net zo als op vele andere gebieden, alleen ondernemers begrijpen het nog niet. We gaan van individueel belang naar sociaal-gemeenschappelijk belang (ik schreef erover in Humanistisch Sociale Partij in 2017, een nieuw paradigma).

Ondertussen zijn er grote tekorten aan medicijnen, verbijsterend in een hoog ontwikkeld land. De enige Nederlandse fabriek is failliet, ze kunnen niet meer concurreren met elders geproduceerde medicijnen. In de globalisering (het zo goedkoop mogelijk produceren (kapitalisme) wordt alles in Azië met name China gemaakt. Lees er meer over in Een vastgelopen containerschip in het Suezkanaal.

Update 10.04.2023

De fundamentele keuzes van deze tijd zijn: kiezen voor economische groei, welvaartsvermeerdering (ongelijk verdeeld), consumptie, vliegvakanties, particulier vervoer (autowegen) (ea) OF natuur, biodiversiteit, milieu, klimaat, gezondheid, openbaar vervoer, een toekomst voor nieuwe generaties (ea).

Bericht uit media: er zijn ca 800.000 arbeidsmigranten in Nederland, velen (niet allemaal) worden uitgebuit.

Update 14.04.2023

Uit 2022: ‘Controle werd en wordt beperkt en de uitkomsten van onderzoeken gebagatelliseerd, gemanipuleerd en opzijgeschoven’. Vandaag in het nieuws: de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) zegt in rapport dat de gezondheidsrisico’s voor omwonenden van grote industriële bedrijven worden onderschat en dat klachten niet serieus worden genomen. Provincies, gemeenten en toezichthoudende omgevingsdiensten hebben te weinig kennis en capaciteit in huis om burgers goed bij te staan. (ed).

Update 27.04.2023

Gas (door een geologisch toeval onder Nederlandse bodem) en de winning ervan speelde een belangrijke rol in de economische ontwikkeling (geld voor de verzorgingsstaat en investeringen in de economie). Enkele cijfer die exemplarisch zijn voor de gang van zaken: de totale opbrengst in ca 60 jaar was 428 miljard euro. De staat ontving 363.7 miljard, Shell en Exxon Mobil (de bedrijven die de exploitatie deden) ontvingen 64,7 waarvan een deel aan de aandeelhouders als dividend werd uitgekeerd.

Afgelopen week moest MP Rutte naar Groningen om zich te verantwoorden en excuses aan te bieden aan de mensen die jarenlang in aardbevingsgebied de nadelen van de gaswinning hebben moet ervaren met materiele en emotionele schade tot gevolg. Er werd nooit naar hen geluisterd. Dat is wat ik boven schreef, er is een politiek-economische klasse die haar beleid oplegt en al het andere moet wijken. De innige verbindingen tussen bedrijfsleven en staat zijn veel dominanter dan hier geschreven kan worden, want dit is iets voor goede onderzoeksjournalistiek met toegang tot bronnen en databases. Groningen wilde 30 miljard compensatie, ze krijgen 22 miljard voor de hersteloperatie voor de komende decennia.

Een hilarische video op YouTube over Albert Heijn. Ook staken werknemers. Ahold behoort tot de lieveling van de Nederlandse politiek, maar de feiten blijven achterwege: Ahold met Bol, Etos, AH en GalEnGal zijn de hele coronacrisis open geweest met enorme winsten (gekmakende hoeveelheid reclames). Er zijn meer lievelingen: Shell, Randstad (tijdelijk werk is goedkoop voor de economie als geheel) en al die andere winkelketens die men in iedere plaats in een winkelstaat ziet. Ze worden beheerd door families of investeringsmaatschappijen en ze doen waar ze zin in hebben, alles legaal want wetten beschermen hen.

Vermoedelijk komt er in Nederland een culminatiepunt, een catharsis, van de huidige multiple crises, want het economisch-politieke systeem is vastgelopen. Zoals elders al eens beschreven is er in iedere maatschappij een verzadigingspunt van onvrede dat op een onverwacht moment (kan een futiliteit zijn), tot ontlading komt. Niet alleen in Nederland, want het globale kapitalisme is ontspoord (zoals ik in 1992 voorspelde).

Hoe het in Nederland werkt: er is een schandaal, een missstand, ophef in de media, Kamervragen, een onderzoekscommissie, een rapport, schokkende conclusies, er MOET wat veranderen, er gaat tijd overheen, er gebeurt NIETS.

In Nederland regeren VVD, CDA, PvdA, D66 na WO2, er is een economisch-politieke klasse, ze kennen elkaar van de studie, later uit het bedrijfsleven en hebben informele contacten over de stand van het land en veranderen van baan van politiek naar bedrijfsleven en van bedrijfsleven naar politiek.

Update 09.06.2023

4 hoogste ambtenaren van inspectiediensten schrijven in de Volkskrant een bijdrage: het gaat over systeemfalen van overheid en politiek inzake gaswinning en kinderopvang toeslagenschandaal.

“Er is veel fout gegaan in de rolverdeling tussen Kamerleden, bewindslieden en ambtenarij. Onder andere door te weinig controle, door onvoldoende of onjuiste informatie en door vermenging van politieke en bedrijfsbelangen. (….) Er was geen balans tussen macht en tegenmacht. Tegenspraak was vrijwel afwezig in de besluitvorming”. Dat is wat ik in 2022 schreef, zie boven, de vermenging in Nederland tussen politiek en bedrijfsleven, ze kennen elkaar allemaal van studie en bedrijfsleven en hoppen van de ene functie naar de andere, spelen elkaar de bal toe, controle wordt beperkt etc.

Update 17.07.2023

Een accountantskantoor heeft interne fraude, ook andere kantoren kennen fraude, de leiding was er zelf bij betrokken (ook iemand die zijn verdiensten in de politiek heeft gehad en betrouwbaar overkomt), ook de controle bij bedrijven is niet goed waardoor fraude kan voorkomen. Moet er nog nog meer gezegd worden……In tegenstelling tot anderen zeg ik dat dat dit de normaliteit is in Nederland. Mensen in belangrijke functies kennen de gang van zaken en kennen de mogelijkheden om hun eigen positie te verbeteren. Elders schreef ik over de hoogleraren belastingrecht die het bedrijfsleven adviseren hoe belasting kan worden ontweken (want ontduiken is strafbaar, ontwijken niet, ontwijken is legaal). Pakken wat je pakken kan, als ik het niet doe, doet een ander het (die mentaliteit). De prognose is dat dit jaar 1 miljoen mensen onder de armoedegrens terecht komen, met name gezinnen.

Update 16.08.2023

“Het probleem in Nederland zit in de structuren en in de doelstellingen en uitvoering van politiek-economisch beleid“.

Alle banken maken grote winsten (miljarden….per kwartaal), de rentes die ze zelf rekenen (hypotheken, leningen) zijn hoog, de rentes die moeten betalen (spaarders) houden ze laag. Alles legaal, maar mensen begrijpen goed dat hier iets wringt. De suggestie was dat mensen een buitenlandse bank moeten zoeken, want die betalen meer rente. Zo is de huidige burger ontstaan, volledig op zichzelf gericht, iedereen een kleine (of grote) kapitalist. We kennen het nog van 2008 toen mensen hun geld kwijt raakten bij een IJslandse bank. Ook de cryptomunt heeft dit in zich: mensen, veelal jongeren, zitten de hele dag naar een beeldscherm te kijken of ze nog wat kortetermijnwinst kunnen maken, Toen dit begon deed de overheid niets, nu zijn er meer regels, maar de hele cryptobusiness is ideaal voor criminelen.

Het huidige kapitalisme heeft vreemde onnavolgbare redenaties. De rente is verhoogd (door de Europese bank) om de inflatie (die hoog is) tegen te gaan, de economie is zogenaamd ‘oververhit’, geld lenen moet moeilijker worden, de rente moet omhoog, de inflatie zal dalen (is tot nu toe grotendeels uitgebleven, de consument in de winkel betaalt nog steeds meer). Tegelijkertijd is economische groei het doel (sinds vandaag is sprake van een ‘milde recessie’), dus er moet geïnvesteerd worden, dus er moet geld geleend worden. Allebei kan niet tegelijk. Er zit een kromme redenering achter, voor het publiek, de consument, want doel is de winsten van het bedrijfsleven als geheel hoog te houden en zo een economische klasse te bevoordelen. Tegelijkertijd nemen welvaartverschillen en armoede toe (mensen gaan vuilniszakken openbreken om 15 cent statiegeld per blikje te verzamelen, de staten liggen momenteel vol met VUIL). (Overigens spelen de gestegen energieprijzen door de door Rusland veroorzaakte oorlog wel een rol, dit zorgde ook voor inflatie).

Update 04.09.2023

Enkele exemplarische voorbeelden van economie/economische groei boven natuur/milieu/klimaat/mens stellen (vandaag in het nieuws):

Het bedrijft Chemour in Dordrecht vervuilde decennialang de omgeving (PFAS), de natuur en mensen worden ziek. Bedrijf maakt miljarden winst. Alle legaal, want de overheid maakt de regels, dus staat het toe. Er is vandaag aangifte gedaan tegen de bedrijfsleiding persoonlijk.
Subsidie op fossiele brandstoffen (die vanwege de klimaattransitie moeten worden afgebouwd) bedraagt 37 miljard euro. Energiekosten laag houden is in Nederland politiek beleid, lage energiekosten is goed voor de industrie en economische groei. (Wordt ook aangehaald in mijn afstudeerscriptie over het bouwen van nieuwe kolencentrales in 1981, want kolen was toen goedkoop).
De inspectiedienst NVWA (toezicht houder bij bedrijven en instellingen op de naleving van wetten en voorschriften) heeft financiële tekorten, de taken kunnen niet goed meer uitgevoerd worden.

Update 18.09.2023

Bedrijven die van fossiele brandstoffen gebruik maken krijgen 46 miljard subsidie (zie boven).

Goede aanvulling op mijn analyse van het radioprogramma OVT: Radio programma OVT

Update 20.09.2023

Voorbeelden:

Tata staalfabriek (vroeger Koninklijke Hoogovens) wist in de jaren 1970 dat er kankerverwekkende stoffen in de lucht zaten. Mensen die in het gebied rondom wonen zijn vaker ziek.
Shell (vroeger Koninklijke Shell) wist in de jaren 1980 dat fossiele brandstoffen het klimaat beïnvloeden, rapporten werden afgezwakt, verdwenen en er werd geld uitgegeven aan desinformatie.
Chemours in Dordrecht stoot decennia gevaarlijke stoffen uit die gevaarlijk zijn voor het personeel en de omgeving. Dat PFAS (komt in de omgeving ne water terecht) schadelijk voor de gezondheid is wisten ze in de jaren 1980.
Schiphol is de lieveling van de Nederlandse politiek, groei was altijd het doel (500.000 passagiers vervoeren per jaar), er is geluidsoverlast van de vliegtuigen die in een klein land als Nederland altijd over bewoonde gebieden moeten vliegen. Ook is er ruimtebeslag, schade aan de natuur door stikstof etc. Uitbreiding naar Lelystad is het doel.
Meerdere voorbeelden mogelijk.

In alle gevallen trad/treed de overheid te weinig op, want er verbeterde wel wat, maar de overheid kan in Nederland niet kiezen tussen economische groei/welvaartsvermeerdering en gezondheid/natuur/milieu en klimaat. DAT is het probleem (dat maar weinig mensen beseffen omdat de welvaart ook bij hen terecht komt, echter in deze tijd zijn mensen kritischer geworden dan vroeger). Dat noemde ik eerder de welvaartsillusie.

Update 27.11.2023

Populisme heeft sinds de jaren 1980 hoofdzakelijke een sociaal-economische achtergrond (armoede, woningnood, onzekerheid ea.). Sinds Fortuyn jaren 1990 is er structureel 20 tot 30 Kamerzetels populisme. Ontkennen en negeren van deze problematiek heeft tot de grote verkiezingswinst van de PVV geleid. (Lees hiervoor De Boze Burger en het populisme uit 2016).

Update 30.01.2024

Lees het goed, want ergens anders zal men dit niet lezen.

Update 15.02.2024

Alle banken in Nederland maken miljardenwinsten door het verschil in het betalen van rente op spaartegoeden en de rente die ze zelf rekenen voor het uitlenen van geld, de winst gaat als dividend naar de aandeelhouders. Zo neemt de kloof tussen rijk en arm verder toe. Alle regerende partijen in Nederland keuren deze gang van zaken goed, er is geen tegenstand. Dit is het pure kapitalisme in de westers wereld. Na de financiële crisis van 2008 is er (bijna) niets verbeterd, terwijl dit wel de belofte was.

Update 21.02.2024

Uit 2023: “Hoe het in Nederland werkt: er is een schandaal, een missstand, ophef in de media, Kamervragen, een onderzoekscommissie, een rapport, schokkende conclusies, er MOET wat veranderen, er gaat tijd overheen, er gebeurt NIETS”. Emile Roemer onderzocht de positie van arbeidsmigranten 4 JAAR geleden, er veranderde NIETS, opnieuw verhalen over uitbuiting in het Westland waar de kassen staan en veel arbeidsmigranten werken. Uitbuiting is een goed verdienmodel, hoe minder kosten voor de arbeidsmigrant, hoe meer winst.

Update 06.03.2024

Het onderzoeksbureau CBS rekende uit dat de waarde van de economie 1000 miljard (1 biljoen) is, dat is het bbp (bruto binnenlands product). De klassieke fout wordt gemaakt door alleen in cijfers te rekenen, ik schreef er in 1981 over in mijn afstudeerscriptie. Men moet ook de kosten berekenen van de invloed van de economie op natuur, milieu, klimaat en mens. Welvaart heeft een prijs, dat is leven in de welvaartsillusie. Goed voorbeeld is Schiphol en KLM, de lievelingen van de nederlandse politiek. Als er 500.000 vluchten op Schiphol zijn heeft de omgeving last van geluid, de natuur last van stikstof, personeel wordt uitgebuit, er is ruimtebeslag waar behoefte aan andere zaken is zoals wonen en recreëren ed. Ook TATA staalfabriek is een voorbeeld, er wordt staal gemaakt, maar de vervuiling is groot en gezondheidsproblemen ontstaan in de hele omgeving. Er zijn talloze voorbeelden te noemen, echter, die economisch-politiek-bestuurlijke klasse voert hun beleid uit en burgers protesteren er tegen. Zo ontstaat een argumentenbrij en rechterlijke uitspraken die vaak in het nadeel van burgers uitvallen (niet altijd, en dat is hoopgevend).

Update 30.03.2024

Enkele goede voorbeelden van bovenstaande, bedrijven hebben meer macht dan overheden.

Bedrijf dat machines maakt om computerchips te maken (wel uniek in de wereld), dreigt met vertrek uit Nederland. De overheid buigt, trekt de portemonnee en de rode loper gaat uit: 20.000 extra woningen voor mensen uit het buiteland die er komen werken, het belastingvoordeel voor hen blijft, aanpassing van openbaar vervoer en wegenaanleg rondom Eindhoven, onderwijs krijgt extra geld. Geschat bedrag 2.5 miljard. (De topman van het bedrijf ziet leveren aan China (een autocratie zonder persvrijheid en vakbonden, maar met sociale controle (ik schreef er in Dossier China over in 2010, 14 jaar gelden) als geen probleem terwijl er zorgen zijn over het gebruik daar, dit terzijde).

Staalfabriek die jaren achterloopt met schoner produceren (mensen worden er ziek van) en een Indiase eigenaar heeft ziet sluiting als gevolg van milieueisen en heeft nu miljoenen nodig en die worden toegezegd.

Olie en gas bedrijven krijgen subsidie voor CO2 opslag, maar of het werkt is onzeker.

Bedrijven hebben nieuwe regels voor het overdragen van een familiebedrijf tegengehouden waardoor ze weinig belasting hoeven te betalen.

Ondertussen woekert sociale ellende voort in de migratiecrisis (kost miljarden), neemt aantal daklozen toe, zijn toeslagenouders nog in problemen, wonen in Groningen mensen in verzakte huizen ed.

Uit een ander Dossier in 2016: “Iedere maatschappij, democratie en dictatuur, heeft een verzadigingspunt van onvrede. Boven dat verzadigingspunt ontstaan volksbewegingen, nieuwe partijen, soms zelfs revoluties”.

Update 10.04.2024

Een boekhouderskantoor dat voor beursgenoteerde ondernemingen werkt krijgt van de Amerikaanse toezichthouder een boete van 25 miljoen. Examenfraude kon jaren doorgaan omdat er geen controle was.
Directeur van een supermarkt wordt vervolgd voor witwassen, omkoping, valsheid in geschifte, in bezit hebben van veel contant geld. Enzovoort.
Directeur van een biermerk (een middelmatig bier) is miljardair, maar weet jarenlang door de hulp van slimme boekhouders belasting te ontwijken via de bekende sluipwegen van dubieuze eilanden. (Ik schreef in 2015 over). Onderzoek is gaande.
Directeur van uitzendbureau geeft geld aan een politieke partij. Het mag, maar is wel typerend.
Landbouw en veeteelt sector (‘de sector’) is in structurele crisis door decennia beleid dat niet houdbaar is. Boeren rijden rond in tractoren van minimaal 100.000 euro en de banken wilden graag geld lenen.
De armoede neemt toe, de woningnood is structureel, mensen willen uit Nederland vertrekken, emigreren. Een nieuwe regering is niet te vormen door de grote verschillen. De MP die 14 jaar in functie is krijgt promotie naar een hoge internationale functie.

Trek de conclusies.

Update 30.04.2024

De fundamentele vraag die in NL niet gesteld wordt: Is decennialang gevoerde economische beleid van partijen die regeren (VVD, CDA, PvdA, D66) goed voor burgers (gezondheid, leefomgeving ea.) en natuur/milieu/klimaat/dieren. Economische groei is geen doel, maar een middel. (ik zeg het al zo lang).

Update 27.06.2024

Meer mensen beginnen te begrijpen dat er GEKOZEN moet worden tussen 130 kilometer rijden op de snelweg en andere zaken zoals de landbouw. Er moeten in de hele economie keuzes gemaakt worden. (Schreef er 30 jaar gelden over in: Energie en grondstoffen quotum).

Update 29.07.2024

Sociale geografie is goed naar de ruimtelijke omgeving kijken. In Nederland heeft de economisch-politiek klasse veel macht, hoeveel is niet te achterhalen. De regerende partijen (4) hebben hun voorkeuren met deelnemers aan het economsche verkeer: Schiphol, Shell, Unilever, Randstad, ASML, en Ahold en vele anderen. Ze betalen belasting (daar gaan we vanuit), zorgen voor werkgelegenheid en leveren hun producten. Over Ahold is veel te zeggen, het bedrijf bestaat uit Albert Heijn, Gall en Gall (drank) en Etos (drogisterij) en Bol (thuiswinkelen). Wat op is gaan vallen is dat in al de nieuwbouwwijken (er wordt momenteel veel gebouwd) in de winkelcentra een AH, een Etos en een Gal en Gal gevestigd zijn (tegenover of naast elkaar op hetzelfde plein) en in de woningen in de wijk bestellen mensen bij Bol. Een kartel kan men het niet noemen, want er is wel concurrentie, maar dat Ahold TEVEEL macht heeft is duidelijk (het deugt niet (populair gezegd). Niet alleen de 3 winkels van Ahold ziet men in IEDERE stad of dorp, ook is overal een Kruitvat en een Hema te vinden, in HEEL Nederland. Eigen observatie (15 jaar) heeft dit uitgewezen. (Een goed journalistiek onderzoekscollectief moet dit eens gaan uitspitten).

ASML behoeft ook aparte aandacht. Het in Eindhoven gevestigd bedrijf maakt een mooi product, uniek in de wereld. Waar iets begint te wringen is de voorkeursbehandeling die ze krijgen. Werkers uit het buitenland (oa India) worden met open armen ontvangen, ze krijgen belastingvoordelen en er worden speciaal huizen voor hen gebouwd. De topman dreigde met vertrekt uit Nederland als ze hun zin niet krijgen. Het gaat allemaal wat ver, de Nederlandse werkers vragen zich af of ze niet liever mensen uit het buitenland halen. Ook arbeidsmigranten uit andere Europese landen hebben ze graag, ze kunnen hier meer verdienen dan thuis en slapen in door de werkgever verzorgde locaties.

(Overigens waren alle winkels van Ahold de hele coronatijd (2 jaar) open terwijl veel andere winkels gesloten waren, dit heeft voor enorme winsten gezorgd. Daardoor zijn die overvloedige reclames mogelijk. Dit is een afzonderlijk onderzoek waard (maar helaas zal het er niet komen).

Al deze analyses zijn genuanceerd en mild. Lees ze goed.

Update 24.08.2024

Veel mensen missen de achterliggende structuren en kijken naar de gevolgen van beleid in plaats van naar de oorzaken. Nederland heeft nu 18 miljoen inwoners, 18 miljoen inwoners en 9 miljoen auto’s, denk nu na………………….20 jaar geleden (toen ik zelf mijn auto verkocht) was de prognose dat we van 6 naar 9 miljoen auto’s zouden gaan, mijn analyse was dat Nederland te klein is voor veel particulier vervoer. Wat hier de oorzaak is is de auto als heilige koe, de autolobby en het propageren van het kopen van auto’s. Minister-president Rutte riep 10 jaar geleden na de economische crisis (die in 2008 begon) op ‘Koop toch die auto’ om de economie te stimuleren. Ook wegenaanleg krijgt prioriteit, miljarden worden er aan uitgegeven, maar files blijven. Ondertussen is het openbaar vervoer in crisis, dus wat moet gebeuren is geld voor particulier vervoer overhevelen naar openbaar vervoer.

Nederland leeft op te grote voet, de economisch-politieke doelstellingen zijn NIET in evenwicht met natuur/milieu/klimaat/gezondheid beperkingen.

Update 10.12.2024

Omwonenden van Schiphol klagen aan op grond van mishandeling, de geluidsoverlast, met name in de nacht. Ook chemiebedrijf Chemour en Tata staalfabriek krijgen rechtszaken te verwerken.

Update 28.01.2025 (3 jaar later)

Nieuwe cijfers van het CBS: Uitvoer Nederlandse landbouw in totaal 129,9 miljard (2024)(ook doorvoer). Na de VS grootste landbouwexporteur. Zuivel/eieren op één, sierteeltexport op twee, vleesexport op drie. Exportwaarde van zuivel en eieren (12,3 miljard euro). Sierteelt (bloemen en planten)(11,9 miljard euro) 4 procent toegenomen. Vleesexport 10,7 miljard euro. Wat we in NL zelf consumeren komt hier nog bij (onvindbare cijfers).

Kort samengevat: in Brazilië worden bossen gekapt voor diervoer, het voer is voor Nederlandse dieren, voor het slachten zijn arbeidsmigranten nodig (geregeld door (soms malafide) uitzendbureaus), het vlees wordt geëxporteerd naar het buitenland, DE MEST BIJFT HIER ACHTER, dat is het mestoverschot en de stiksofcrisis. Hier komen decennialang nationale en Europese subsidies bij (schreef in 1992 over het dumpen van landbouwoverschotten in ontwikkelingslanden).

Hoge pretenties van de economisch-politieke klasse worden niet altijd waargemaakt. Dat blijkt sinds enige tijd waar parkeergarages op instorten staan (en niet meer gebruikt kunnen worden) en vooral bij de hogesnelheidslijn voor de trein. Vorig jaar bleek dat veel viaducten niet goed gebouwd zijn, treinen mogen niet 300 kilometer rijden maar 120 (was eerst zelfs 80), heel gênant.

Update 08.08.2025

Meneer uit rijke familie leidde een supermarktconcern en had 4.5 ton contant geld in huis verstopt (in de koelkast). Hij had dure hobby’s en foute vrienden. Dit is iemand van die economische klasse waar boven over geschreven is (naast de politieke klasse), ze weten het allemaal zo goed maar er gaat teveel verkeerd. Het hele geval is symbolisch voor Nederland, mensen denken dat het uitzondering is, maar dat is niet zo. Dit een geval waar iemand betrapt wordt, maar wie niet betrapt wordt gaat door zolang het kan. Het zit in alle sectoren, grote beursgenoteerde bedrijven, de financiële sector, de vastgoedsector, accountants, enzovoort, heel Nederland. Meestal wel legaal want de overheid schept de voorwaarden voor ‘handig’ gedrag, als je niet handig genoeg bent of geen connecties hebt staat men achteraan in de rij.

Update 30.09.2025

Zoals boven reeds geschreven leeft Nederland op te grote voet. Dit begon met kolonialisme waar overzee landen werden veroverd en handel op gang kwam (VOC in het oosten en WIC naar het Westen (de slavernij). (Hier ligt ook de oorsprong van de multiculturele samenleving). In de vorige eeuw (jaren 1960) werden arbeiders, eerst uit Zuid-Europa later uit Marokko en Turkije, uitgenodigd door werkgevers en overheid om goedkoop te komen werken. In deze eeuw kwamen goedkope werkers uit Midden- en Oost Europa door het Europese (Schengen) beleid van open grenzen. De huidige problematiek is terug te voeren op deze geschiedenis. De voordelen van arbeidsmigratie waren voor de macro economie als geheel en de bedrijven, de nadelen werden afgewenteld op oude wijken in de steden waar mensen ongevraagd hun wijken zagen veranderen. Ook was er neerwaartse druk op de lonen. Kritiek was altijd taboe, want een multiculturele samenleving kende louter voordelen (was de redenatie). De tegenbeweging was populisme in de jaren 1980 dat echter een rechts-radicale eigenschap had en ook altijd in deze hoek gedrukt is. Eind jaren 1990 was de tijd van Pim Fortuyn en later anderen ook Bolkestein, Verdonk en al 20 jaar de eenmanspartij van politicus Wilders. Er is nu een Babylonische spraakverwarring over het geheel waarbij eenieder de argumenten kiest die het beste uitkomen en er is een verwerpelijke vermenging met xenofobie (vreemdelingenhaat). Deze problematiek speelt in heel Europa, in alle liberaal-kapitalistische landen waar de ruk naar rechts gaande is.

Lees ook als er tijd voor is Dossier Gastarbeid/Arbeidsmigratie)

Update 14.11.2025

Een zware aardbeving in Groningen (het gevolg van de gaswinning vroeger). Het dorp Moerdijk moet wijken voor industrie (overleg was er niet). Nederland leeft boven haar stand maar inzicht in nog ver weg.

Aanvullingen mogelijk.