‘Veel mensen ontkennen de feiten over de crisissen omdat ze bang zijn voor de gevolgen’. 

(Geschreven in 2019) (Met Updates 2023) (4 jaar later)

De stikstofkwestie is een systeemcollaps waar slecht bestuur (PAS: Programma Aanpak Stikstof) en een economie die hoofdzakelijk op groei is gericht samenvallen.

Alle factoren en aannames botsen tegen elkaar. Ooit in de toekomst (maar eigenlijk nu al want veel jongeren maken zich grote zorgen) zullen nieuwe generaties de vorige generaties politici en economen ter verantwoording roepen en vragen: wat hebben jullie gedaan. Zij hebben onbegrensde economische groei bewerkstelligd en gepropageerd zonder de gevolgen aan de bevolking uit te leggen. In Nederland zijn dat alle desbetreffende ministers van de gevestigde partijen die regeerden (in het bijzonder het CDA met zijn landbouwbelang), 40 jaar lang.

Speculeren met de toekomst, noem ik dit.

De uitleg van de: NOS

Lees hier Dossier Broeikaseffect (CO2) (Met Updates)

Update 04.10.2019

De stikstofcrisis laat zien wat er gebeurd als je jaren lang, nee decennia lang, louter inzet op economische groei en materiële welvaart zonder rekening met natuur en milieu te houden. Vandaag werd bekend dat de regering maar liefst 500 miljoen, een half miljard, uittrekt voor maatregelen om de stikstofcrisis aan te pakken. 500 miljoen is erg veel geld om in 1 dag tevoorschijn te toveren. De maatregelen zijn op zich goed, maar men ziet de paniek. 100 kilometer als maximumsnelheid, boeren overhalen om te stoppen, inkrimping van de veestapel. Er zijn mensen die een kleinere veestapel al 30 jaar bepleiten. Er moeten klimaatbossen komen, Er zijn mensen die al 30 jaar voor meer bossen en natuur pleiten. Er is een tekort van 300.000 woningen, maar bouwen kan nu niet vanwege de stikstof. Ze moeten compenseren als ze toch gaan bouwen, gelooft u het? Er wordt gekozen voor de technocratische aanpak: een beetje stikstof minder hier, een beetje stikstof meer daar. In gewoon Nederlands heet dat pappen en nathouden.

Schiphol wil men uitbreiden naar Lelystad (voor goedkope vakantievluchten), nog meer vliegen terwijl dit vanuit milieuoogpunt niet kan. Een autorace organiseren op Zandvoort, terwijl dan niet verstandig is.

De politici en veel burgers zitten in de ontkenningsfase van deze problematiek.

Dit komt uit de afstudeerscriptie (1981, 38 jaar geleden) over fossiele brandstoffen en de klimaatverandering:

• “(….) zaken die niet binnen de economische sfeer vallen, zoals het milieu, maar eigenlijk ook bij de welvaart zouden moeten worden betrokken, worden onvoldoende onder de aandacht gebracht”.
• “(…) wanneer je de mate van welvaart alleen afleidt uit de toename van de productie en het nationaal inkomen blijven de milieugoederen buiten beschouwing. De reden dat dit zo gegroeid is ligt aan het feit dat die milieugoederen altijd overvloedig voorhanden leken te zijn en ze vielen buiten de economische sfeer. Nu de milieugoederen echter ‘schaars’ zijn geworden is er een conflict ontstaan tussen productie en milieu. Daarom is het noodzakelijk dat niet meer de productiegroei als doel gesteld wordt voor de welvaart, maar een veel meer afgewogen doelstelling waar het milieu bij betrokken wordt”.
• “Wat willen we: productie die is afgestemd op onmisbaarheid en maatschappelijk nut en in evenwicht met de natuur òf een ongecontroleerde productiegroei met de daarmee samenhangende milieuvervuiling en grondstoffen- en energieverspilling? Eigenlijk zijn we uit lijfsbehoud voor de mens genoodzaakt voor het eerste te kiezen……”

Update 15.10.2019

Klimaatactivisten en boeren demonstreren, het zijn de tekenen dat ons economisch systeem failliet is. Het resultaat van decennia beleid gericht op economische groei zonder milieu en natuur te waarderen.

De bouwsector dreigt vandaag met acties als er geen noodwet komt die de stikstofbeperking ongedaan maakt.

We zijn ongemerkt in een tijd van de verdeling van schaarste gekomen, dat beseffen de meeste mensen nog niet…..veel mensen zijn nu bang voor de toekomst geworden, dat is onze maatschappij. Ze ontkennen daarom de klimaat- en milieucrisis, doen alsof er niets aan de hand is en we ongestoord verder kunnen gaan met bouwen, met landbouw en veeteelt (Nederland is de tweede exporteur van agrarische producten in de wereld na de Verenigde Staten, krankzinnig), met luchtvaart (Schiphol moet groeien) enzovoort.

Nederland importeert varkensvoer uit Brazilië (en andere landen) en exporteert varkensvlees naar China, de mest blijft hier achter, dat is het probleem dat in decennia gegroeid is. Het is heel moeilijk om om dit weer af te bouwen. 

Boeren gebruikten geweld bij hun acties gisteren, enkele provinciale bestuurders trokken de maatregel daarop in. Waarbij wel gezegd moet worden dat vanuit bestuurlijke correctheid de boeren onrecht wordt aangedaan, toezeggingen worden ingetrokken. Dit hele verhaal past in het zwalkende bestuur dat Nederland kent, lees hiervoor: Politiek en landsbestuur

Hoorde op tv iemand voor het eerst zeggen dat we misschien moeten kiezen tussen een vliegvakantie naar Peru of het bouwen van huizen. (Ik schreef het in 1996 al in: Energie en grondstoffen quotum).

(Sinds 1993 heb ik niet in een vliegtuig gezeten, auto verkocht in 2004, 30 jaar half-om-half vegetariër, als het kan wordt een kapot apparaat gerepareerd, enzovoort (dit terzijde).

Update 29.10.2019

• Mensen en organisaties die het niet met het beleid eens zijn gaan nu de cijfers betwisten.
• Demonstreren tegen het milieu heeft geen zin.
• De overheid moet duidelijker zijn in de verantwoording van hun beleid.
• Er komt veel op ons af….

Update 31.10.2019

Een goed voorbeeld van iemand die er helemaal niets van begrijpt is iemand van de VVD (naam heb ik niet onthouden), die woordvoerder inzake bouwkwesties is. Op NPO radio 1 (30.10.2019 na 09.30 uur) antwoordde hij op de vraag of het klimaatkoord van Parijs (195 landen namen een besluit) niet moet worden nageleefd. Zijn antwoord was: we moeten bouwen. 

Ook de overheid laat zien dat ze niet weten waar ze mee bezig zijn, het is paniekvoetbal en struisvogelpolitiek. Dat de cijfers over PFAS ineens misschien toch niet goed en moeten worden aangepast is een brevet van onvermogen. De normen zijn goed of niet goed. Overigens ben ik het ermee eens dat de normen in heel Europa hetzelfde moeten zijn. Het kan niet zo zijn dat in Duitsland een bouwer veel meer grond of bagger met een hogere vervuiling mag vervoeren. Europa, waar zijn ze als je ze nodig hebt. Regeltjes opleggen die onzinnig zijn kunnen ze wel, dit niet.

Een uitstekende analyse in de Volkskrant van Klaas van Egmond oud directeur van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu : Artikel Volkskrant 

Ook tekenend: meerdere moties van de Partij Voor de Dieren over oa autoracen op Zandvoort (zie boven), vliegveld Lelystad, 100 km als maximumsnelheid, stikstof worden afgewezen door de meeste partijen. Zoals vorig jaar reeds gezegd: ‘Veel mensen ontkennen de feiten over de crisissen omdat ze bang zijn voor de gevolgen’. 

Update 02.11.2019

De verbetering van het Zandvoort Formule 1 parcours mag van de rechter doorgaan. Maar de Formule 1 race gaat helemaal niet door, alle coureurs krijgen een fiets, een mountainbike, en de Formule 1 FIETSEN kan doorgang vinden. Prins Bernhard jr zorgt voor chocolademelk en gevulde koeken. In de HELE wereld wordt de Formule 1 een fietsevenement.

Update 13.11.2019

En wat doet u dan zelf dan? Nou, ik heb sinds 1993 niet meer in een vliegtuig gevlogen (sinds 2003 niet meer in het buitenland geweest), auto verkocht in 2004 (kortingskaart NS gekocht en een goede fiets), half-om-half vegetariër (een paar dagen vlees, een paar dagen geen vlees) sinds een jaar of 30, nooit een elektrisch scheerapparaat of tandenborstel gehad (et cetera zie Dossier Consumentisme (Met Updates)  Alles wat gerepareerd kan worden repareer ik zelf (onlangs een broodrooster uit elkaar gehaald) of laat het doen. Enzovoort.

Het nieuwe spel: Stikstof-kwartetten: Mag ik van jou de maximumsnelheid, dan krijg je van mij het bouwen van huizen. Ik van jou koeien, dan krijg je van mij Natura2000. Ik van jou de autolozezondag, jij van mij 50 arbeidsplaatsen. Mag ik van jou de Formule 1, dan krijg je van mij woningen.

We zijn het tijdperk van de verdeling van schaarste binnengetreden, op alle gebieden (energie, grondstoffen, stikstof, schone lucht, water etc), maar de meeste mensen beseffen het nog niet. Algemene heffingen in de Green Deal van Timmermans zijn niet voldoende, deze leiden tot grotere welvaartsverschillen en armoede. We gaan toe naar quotering en herverdeling van de welvaart, ditmaal niet vanuit een verwerpelijk gelijkheidsstreven (het communisme), maar vanwege rechtvaardigheid. (Mark my words).

Update 07.07.2021 (2 jaar later)

Vandaag boerenprotest.

Deze problematiek duurt voort. Als decennialang tegenstrijdig beleid wordt gevoerd door ‘de’ politiek (er zijn alternatieven) stapelen de problemen zich op tot een onontwarbare kluwe.

Decennialang landbouw en veeteelt met subsidies stimuleren en ‘ineens’ zijn er problemen. OOK hier blijkt dat NL slecht bestuurd wordt. Tegenstrijdig beleid: wegen aanleggen/woningen bouwen/landbouw/veeteelt stimuleren en tegelijk natuur/milieu doelen stellen in een vol land. De verantwoordelijken in de politiek vooral al die CDA landbouwministers hebben voor de welvaartsillusie gezorgd: tegen beter weten in doorgaan met beleid waarvan bekend is dat het allemaal niet tegelijk mogelijk is.

Update 01.11.2021

Veel boeren zijn het vertrouwen in de politiek kwijtgeraakt, vooral in het CDA. Opvallend in een Volkskrant bericht is dat na 1958 11 van de 15 ministers van landbouw van het CDA waren. De boeren zien zich nu vertegenwoordigd in de Boer Burger Beweging, met 1 zetel in de Tweede kamer.

Elders al eens gezegd: een goed econoom moet het hele naoorlogse economisch beleid analyseren, landbouw/veeteelt en industrie inclusief: 60 jaar ‘gratis’ gas uit Groningen (opbrengst ca. 420 miljard euro, de aardbevingen werden gebagatelliseerd), de gastarbeid vanaf de jaren 1960 (goedkope buitenlandse werkers die het vuile werk kwamen doen (uitgenodigd door werkgevers en regering) de problemen in de oude wijken werden ontkend (ik schreef erover in Dossier Migratie/Immigratie) het begin van het populisme (een overlap met rechts-extremisme is er altijd geweest), de arbeidsmigratie door ‘Schengen’ (open grenzen in de EU met enorme loonverschillen) met wederom goedkope werkers voor het zware werk (problemen werden en worden ontkend) (wildgroei aan uitzendbureaus door versoepeling regels in de jaren 1990, ook illegale, resulterend in uitbuiting van MOE-landers), Betuwelijn en HSL (is nog steeds niet duidelijk of beide investeringen rendabel zijn geworden), de globalisering (industrie (goedkope onderdelen door de supply chain economie) en landbouw/veeteelt (goedkoop veevoer uit Brazilië waar bossen gekapt worden), het laten maken maken van kleding in landen met goedkope uitgebuite werkers en kinderarbeid. enzovoort.

Het zal veel werk zijn, maar in de vraagstelling zitten de antwoorden al…een economie op speed die in deze tijd tot een culminatie van tal van problemen heeft geleid, onnoembaar veel problemen, waarbij de milieu-klimaat problemen (klimaatverandering/verlies biodiversiteit) wel het meest urgent zijn, ook de sociale impact is groot (in rijke landen en arme landen).

Update 07.06.2022

De uitstoot van stikstof moet nog verder omlaag. De stikstofcrisis is structureel geworden. Boeren hielden hun koeien 1 dag in de stal als protest.

Update 11.06.2022

(Zie boven uit 2019). Nieuwe plannen van de minister (Christianne van der Wal-Zeggelink (VVD) geboren in 1973) die in Rutte 4 de post Minister voor Natuur en Stikstof bekleedt (zo urgent is dit geworden na decennia beleid, een speciale minister voor deze problematiek). Veel boeren zullen moeten stoppen met hun bedrijf in de buurt van de Natura2000 gebieden. Een verassing is het niet.

Update 05.08.2022

Fotoreportage demonstratie Stroe/Barneveld juni 2022: https://wp.me/pxVaI-5Pq

Veel protest van boeren tegen het aangekondigde beleid, afvaldumping op snelwegen….

Een aanzet tot analyse van het hele naoorlogse economisch beleid: Economisch beleid in Nederland

Update 24.08.2022

Het debat gisteren liet zien dat de verantwoordelijken in politiek zich verloren hebben in details. Gelukkig hebben we een MP die verstand heeft van koeienpoep. Als je visie decennialang economische groei en welvaartsgroei is en natuur en milieu komen altijd op de tweede plaats, ontstaat de huidige multiple crises: ALLES hangt met elkaar samen. Helaas, niets meer tegen te doen.

Update 02.11.2022

Vanwege de stikstof problematiek mogen er geen bouwprojecten meer uitgevoerd worden (is de verwachting na een rechterlijke uitspraak). Het gaat om woningbouw, infrastructuur en windturbines (ea). Hoe hangen alle crises samen: decennia beleid, vooral VVD en CDA (de landbouwpartij en een christelijke VVD (ik schrijf het al zo lang). PvdA en D66 volgen.

Woningbouwbeleid is gericht op particulier bezit (vandaar de hypotheekrenteaftrek), sociale huur is minder belangrijk, corporaties werden semi-zelfstandig (Lees Dossier Woningnood uit 2009). De verhuurdersheffing (opgelegd op woningcorporaties) in 2013 zorgde voor minder bouwen. 100.000 bouwvakkers werden na de crisis van 2008 werkeloos (sommigen mochten als zzp-er terugkomen), nieuwbouw nam af. De bevolking groeit. (etc). De hierdoor ontstane wooncrisis (een tekort aan huizen) zorgde voor de huidige asielcrisis en asielzoekers die buiten op het gras moeten slapen in Groningen, want er is geen doorstroom van erkende vluchtelingen (statushouders (ca. 20.000), er zijn geen huizen voor hen. Landbouwbeleid/veeteelt/tuinbouw is na WO2 louter op groei gericht daarom in Nederland 2e landbouwexporteur van de wereld (na de VS). De stikstofuitstoot is groot, de natuur/biodiversiteit gaat achteruit (volgens deskundigen). Ook bouwprojecten hebben met stikstof te maken en hier is de cirkel rond, er mag minder gebouwd worden. Iedereen heeft last van huizentekort. Een vicieuze cirkel.

Er zijn geen mensen om de stikstof uitstoot te bereken, de cijfers van RIVM hadden fouten.

Zouden beleidsmakers zich niet schamen voor wat ze doen, dit kunnen geen intellectuelen zijn. Mijn analyse is simpel: er is geen langetermijnbeleid doordat er in periodes van 4 jaar (de regeerperiode) gerekend wordt, jaar in jaar uit. Als men heel lang veel verkeerd doet komen de problemen ineens allemaal tegelijk naar voren. Dat is deze tijd.

Lees ook: Economisch beleid in Nederland met een (korte) analyse van het naoorlogse economische beleid.

Update 23.11.2022

Er is 25 miljard beschikbaar om boeren uit te kopen vanwege de stikstofproblematiek.

Vogelgriep, gekke koeienziekte, varkenspest, Q-koorts (geiten), stalbranden, stikstofuitstoot etc. De gevolgen van decennia agrarisch beleid (landbouw en veeteelt op industriële wijze). Zouden de verantwoordelijken zich zelf ook niet afvragen of er wel goede keuzes zijn gemaakt…of die gigantische hoeveelheden subsidie wel terecht zijn geweest.

Update 26.01.2023 (vier jaar later)

Zouden de bewindslieden en hun partijen zich niet schamen voor hun beleid. Nederland kreeg van de EU jarenlang toestemming om meer mest uit rijden, dit moet nu ineens (1 maart) minder. De minister wist het in 2022, hield het achter uit vrees voor onrust bij de boeren en zegt nu sorry. Zo gaat dat in de hele politiek sinds jaren: sorry zeggen, excuses aanbieden en vooral meevoelen. In dit geval kan ik de boeren begrijpen, ze weten niet meer waar ze aan toe zijn.

We zitten de eindfase van een ontwikkeling van alleen maar groei. Iemand die het begrijpt is Kim Putters (een aimabel man, nu Sociaal Economische Raad) hij staat op 1 van invloedrijke personen. Hij zegt: “Het maatschappelijke model dat zich richt op materiële groei loopt op zijn eind.” Hier schreef ik in de jaren 1980, 1990 al over (zie boven), de rest is geschiedenis.

Een foto-document/fotoreportage van de demonstratie in Stroe 2022: https://nl.blurb.com/b/11450904-dutch-farmers-protest

Update 30.01.2023

Verbijsterende gang van zaken (in totaliteit):

Provincies weten van duizenden veehouders niet of ze juiste stikstofvergunning hebben: website NOS: https://nos.nl/l/2461801

Update 23.02.2023

• Vandaag een stikstofdebat in de Tweede Kamer. Ze hakkelen, stotteren en beweren: ‘we moeten de bouw weer op gang krijgen want het land zit op slot’; ‘we moeten de natuur beschermen’; ‘we moeten de stikstofuitstoot reduceren’, kortom ze weten het niet meer. Dit zijn de mensen die niet begrijpen dat als je 30 JAAR iets verkeerd doet alle problemen ineens tegelijk komen. We leven in de ‘welvaartsillusie’ want welvaart heeft een prijs, maar veel mensen zitten nog in de ontkenningsfase. Onbegrensde groei is onmogelijk.
• Provincies willen het landelijke beleid niet uitvoeren, zelfs van dezelfde partijen. Er komen verkiezingen en met name het CDA (decennialang verantwoordelijk voor het beleid) vreest decimering van de partij, want de traditionele achterban gaat naar de BBB, de Boer Burger Beweging, een partij met een welbespraakte voorvrouw die echter net als alle anderen selectieve argumenten te berde brengt: wat goed uitkomt benadrukken andere feiten weglaten.
• Schiphol wil uitbreiden en groeien.
• Etc.

Update 07.03.2023

Als economisch beleid decennialang niet goed is en economische groei leidend is geworden zonder acht te slaan op natuur en milieu ontstaat de situatie van vandaag: meervoudige crises. We zitten midden in de tijd van schaarste die ik zelf in de jaren 1990 al zag. (Lees ook Economisch beleid in Nederland).

Update 11.03.2023

‘Nederland, een dunbevolkte stad, als we niet uitkijken een dichtbevolkte stad in de toekomst’. (uit 2018: Nederland, een dunbevolkte stad). Er is ‘strijd om de ruimte’: bevolkingsgroei (prognose misschien +3 miljoen mensen (veel immigratie) EN grootschalige landbouw EN wegen (particulier vervoer in plaats van openbaar vervoer) EN huizenbouw EN recreatie EN bedrijventerreinen EN industrie EN zonneparken/windmolenparken gaan niet samen…..

Aanvullingen mogelijk.