(Geschreven in 1993) (Update 2023, 30 jaar later)
Is het leven is een zinloos of kan men er een zin aan geven? Jean-Paul Sartre schreef: ‘De mens kan pas iets willen al hij begrepen heeft dat hij alleen is, alleen op de wereld temidden van eindeloze verantwoordelijkheden, zonder hulp of toevlucht, zonder enig ander doel dan het doel dat hij zichzelf stelt, zonder enig andere bestemming dan de bestemming die hij zelf schept op deze aarde.’ De bestemming die men schept is de zin van het leven. Deze bestemming kan van alles inhouden, men kan: veel geld proberen te verdienen, een postzegelverzameling aanleggen, andere mensen helpen, als kunstenaar proberen onsterfelijk te worden, het Hogere dienen, voor nageslacht zorgen enzovoorts. Toch is dit alles maar een poging om iets te doen, meestal slechts om geld te verdienen, in leven te blijven.
Bij goede omstandigheden duurt een leven gemiddeld 75 jaar, een korte tijd op de tijdsbalk van onze jaartelling, ervoor was niets, erna is niets en de tijd van leven is voor de meeste mensen een periode van onzekerheid en lijden. Een onverdraaglijke gedachte, vandaar dat mensen een zingeving en houvast gecreëerd hebben. Vroeger haalde men zingeving uit de natuur, later uit een God en toen god dood was geconstateerd een ideologie. De ideologieën zijn in deze eeuw evenals god een illusie gebleken, wat nu? Nu is er niets meer over, enkel de wereld waarin wij leven, met oorlog en vrede, honger en overvloed, armoede en rijkdom, verslagenheid en hoop. Eigenlijk zoals het altijd geweest is en ook zal zijn. De geschiedenis beweegt zich daarom cyclisch én lineair voort, er is een voortgaande technische, wetenschappelijke en materiële ontwikkeling, maar binnen deze ontwikkeling is de mens hetzelfde gebleven en daarmee de vraag naar de zin van dit alles.
De vraag naar de zin van het leven is niet eenduidig te beantwoorden, het is uiteindelijk ‘slechts’ waarvoor je kiest, welke bestemming je schept, die keuze bepaalt (mede) je levensloop en lot. György Konrád, de Hongaarse schrijver, schreef daarom: ‘Op de vraag naar de zin van het leven antwoordt ieder met zijn levensloop.’
Update 12.12.2021 (28 jaar later)
Een bijzonder mooi boek van Michael Ignatieff (1947), een erudiete man, met de titel ‘Troost’ (Als licht in donkere tijden) waarin hij in 17 hoofdstukken onderzoekt waar mensen door de eeuwen heen hun troost hebben gevonden in een weerbarstige wereld en het persoonlijke leven vol met tegenslag en ellende. Goed om te lezen in deze tijd van klimaatcrisis en pandemie.
Bekijk de foto expositie met de titel Condition Humaine met zwart-wit fotografie uit de periode 1986-2001 hier: http://www.conditionhumaine.nl
Lees hier een beschouwing uit 1999, het jaar voor de eeuwwisseling, 22 jaar geleden: 2000 A.D..
Lees hier over Albert Camus die zocht naar een antwoord op een leven zonder god: Albert Camus (1913-1960)
Update 08.04.2023 (30 jaar later)
Het wrakke schip met de mensheid dobbert stuurloos op een oceaan zonder doel of richting, er is geen kapitein meer die het schip nog kan besturen want de kapitein is zelf tot wanhoop gedreven door de overweldigende hoeveelheid problemen.
Uit 1993: “De geschiedenis beweegt zich daarom cyclisch én lineair voort, er is een voortgaande technische, wetenschappelijke en materiële ontwikkeling, maar binnen deze ontwikkeling is de mens hetzelfde gebleven en daarmee de vraag naar de zin van dit alles”.
